(Βάρδια)
Ποιος κλαίει;Ποιος γελάει; -Και πάλι είναι ο χειμώνας νικητής, είν' νικητής και ελεήμων, προσφέροντας αυτές τις λίγες ηλιόλουστες ημέρες, στερώντας απ' τον έρωτα τη σφραγίδα-τέλος, το διαβατήριο μιας οριστικής διαγραφής, τον άλλο κόσμο. Εκείνη ίσως και να μπορούσε να με πάει ως τού χάρου το πηγάδι - αυτό το “ίσως” κάποτε το πέταξε σ' ένα καλάθι σκουπιδιών και έτσι κείνο το φιλί μας συνεχίζεται κι όλα τα δειλινά σαν και αυτό εδώ απλώς θυμίζουν. Θα μπορούσε να με πάει και να μου δείξει το πού βρίσκεται η Βαβυλώνα: Μη με πληγώνεις άλλο άγγελέ μου, τώρα μάλιστα που μικραίνει διαρκώς τούτη η πόλη. Ακούς πώς παίζει το βιολί; Τουλάχιστον όσα πουλιά είναι ερωτευμένα, αρκούνται στο να πετούν διαφορετικά απ' τ' άλλα τα πουλιά• χθες κάποια από αυτά χτυπήσανε το τζάμι μου• έκανε κρύο και πεινούσαν.
Χριστούγεννα και καταφύγιο βραδιάς η όπερα• πριν από μια δεκαετία αντίστοιχο καταφύγιο ήταν η βάρδια, τα αναμμένα φώτα των χωριών, έν' άνοιγμα τού κόσμου στη μαγεία. Ποιον έλεγχο να μπορέσω να κρατήσω; Και γιατί; Μ' ακόμα πόσο σινεμά να την ποτίσω τούτη τη ζωή; Ή, ένα ηλιοβασίλεμα στη Μύκονο, αξίζει περισσότερο από έν' αυστηρά μοναχικό ταγκό δίπλ' από μια μασίνα αναμμένη; Και να σκάζουνε τα κάστανα επάνω της και μία κουκουβάγια να μας κοιτάζει πονηρά από το παραθύρι με τα χνοτισμένα τζάμια.
Ποιος κλαίει; Ποιος γελάει; Ποιους αφορά το γέλιο και το κλάμα; - Υπάρχουνε πολύτιμες εικόνες, εικόνες ιερές με ιστορία: περιορίζονται τα θαύματά τους μέσα στα εσωτερικά δωμάτια κάθε ανθρώπου• επέκεινα αυτών οι νάνοι και οι γίγαντες συναγωνίζονται και όμορφος δεν είναι πάντοτε ο όμορφος αλλά ο δυνατός, ο πονηρός, ο τυχερός, ο βλάκας: Της έλεγα κι εκείνης τέτοιες αηδίες• μάλιστα σαν τις άκουγε να βγαίνουν απ' το στόμα μου χειροκροτούσε μ' ενθουσιασμό: Νόμιζε ότι με αυτόν τον τρόπο εξαγνίζονταν; Νόμιζε ότι με αυτόν τον τρόπο μπορούσε ν' αποφεύγει τις βροχές; - Πωλείται πίστη, πωλείται με το κιλό και με το λίτρο, πωλούνται αφορμές, πωλείται το παλιό, πωλείται το καινούριο - εκείνη μοναχά αγόραζε κυκλώματα ενώ εγώ αγόραζα τοπία ομιχλώδη που θα πει πως και οι δυο κοιτάζαμε αφηρημένα τη ζωή, κάναμε θέατρο με τούς δικούς μας τρόπους: Ω Άρθουρ Μίλερ, δεν ξέρεις πόσο σε αντιλαμβάνομαι, δεν ξέρεις πόσο τη μισώ την ύλη, πόσο μισώ τις αποστάσεις που διαχωρίζουνε τα δειλινά - και πόσο αγαπάω τις ρωγμές, αυτές τις άτιμες ρωγμές που επιβεβαιώνουν την ύπαρξη πιθανοτήτων αλλαγής σε κάθε τόπο, σε κάθε σημασία, σε κάθε σχέση, σε κάθε τρόπο• με κάθε τρόπο, κυρίως με αυτό τού Βελζεβούλ: Ω Περσέπολις, Ω Έφεσος, Ω Καρχηδόνα.
Αρκούν οι τόποι; Αρκούν οι τρόποι; Αρκούνε οι υπάρξεις τους; Συνήθως οι νουβέλες λένε περισσότερα από τούς ποταμούς και να, που γίνεται και σήμερα η Αμερική κάτι σαν όνειρο• ειδικά δε τις βραδιές που ο πατέρας πάλι λείπει: ο πατέρας, οι πατεράδες μας, όσοι από αυτούς υπήρξαν μετανάστες, όσοι από αυτούς ενταφιάστηκαν στη θάλασσα κι όσους απ' αυτούς τούς πήρε ο αέρας. Ε, υπήρξε και η επανάσταση, υπήρξε έπειτα και η Κρονστάνδη• κάθ' επανάσταση τελειώνει σε Κρονστάνδη ή ίσως ευτελώς σε μιαν Έκθεση Διεθνή Θεσσαλονίκης - στον επόμενο τόνο είμαστε πάλι μόνοι μας, μόνοι μας προχωράμε με σηματωρό μας την ελπίδα εμφανίσεως ενός έρωτα και πάλι στη σκηνή: Τερέζα, Βαϊτσα, Σοφία, Ελένη και Βασιλική.
Και για να το εκχυδαΐσω: Μετά από το θάνατο της πολιτικής, οι γκόμενες - αλλά δεν είναι έτσι: Η σημασία στη ζωή που έχουνε οι σχέσεις οι προσωπικές είναι απείρως πιο σημαντική από τις αποφάσεις κάποιας κατσαρίδας η οποία παριστάνει (έναντι χρημάτων) τον πολιτικό - που να πάρει, οι σχέσεις είναι προσωπικές, συγκεκριμένες, με ονοματεπώνυμα στην ούγια• που θα πει: ευθύνες, κατανόηση, αγάπη (κατά βάθος). Οπότε, την αγαπώ - δεν έχουν νόημα οι περαιτέρω εξομολογήσεις, δεν έχουν νόημα τα αφελή (ή πονηρά) κοινωνικά (δήθεν) λογύδρια: Ναι η αγάπη έχει πρόσωπα τα οποία αφορά και στα οποία αναφέρεται - βιάζουν την αγάπη όλοι αυτοί που την ομολογούν ως γενικότητα όπως βιάζεται και η ανθρωπότητα από όσους προβαίνουν διαρκώς σε γενικεύσεις.
Αγάπη κατά πρόσωπο, αγάπη επί προσώπων• δεν έχει μα, αλλά ή θα, δεν συγχωρεί ο χρόνος: φέρνει χειμώνα, φέρνει άνοιξη, φέρνει και καλοκαίρια άφθονα για να διασκεδάζει με αυτά η μνήμη: Υπέρ; Υπέρ ή κατά; Ο κάθε εαυτός γνωρίζει μοναχά τον ίδιο - στην πραγματικότητα δεν τον γνωρίζει και αυτόν: Όμως τολμά να λέει ότι αγαπάει: Άραγε κάτω από κάθε τέτοια τόλμη, υπάρχει δίχτυ ασφαλείας; Ή διαφορετικά: Υπάρχει δίχτυ ασφαλείας κάτ' από κάθε έρωτα; Ή ακόμα πιο διαφορετικά: Έρωτας είναι τ' άγνωστο; - Λόγια για να μιλάμε, εικόνες για να βλέπουμε, δρόμοι για τις μεταφορές, θυσίες για να ανανεώνεται αυτός εδώ ο κόσμος.
Ε ναι λοιπόν: είν' πάντα ίδιο το φεγγάρι - διαφορετικές είν' οι στιγμές αυτού, διαφορετικές είν' οι στιγμές του καθενός από εσάς, διαφορετικές είν' οι στιγμές μου: Άνοιξη για πάντα (λέει) - άλλη μία ευχή: Ξέρετε κάτι πιο φθηνό απ' τις ευχές; Ξέρετε κάτι ακριβότερο από μια βάρδια από τις νυχτερινές; - Ναι, επέστρεψα ξανά στην έννοια τής βάρδιας, τής βάρδιας τής μοναχικής, με τα στοιχειά, με τις αράχνες και την αντιβίωση (ο χειμώνας απαιτεί ιδιαίτερη μεταχείριση): Λοιπόν τι; Λοιπόν πού; - Α, χορεύοντας μπροστά απ' τη μασίνα ή κόβοντας τής πικροδάφνης τον ανθό - μόνο που τότε να 'ναι καλοκαίρι.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΒΕΡΓΗΣ
