ΧΡΟΝΙΚΕΣ ΑΝΤΑΝΑΚΛΑΣΕΙΣ

Δεν υπάρχει δυνατότητα αντιστροφής του πραγματικού χρόνου. Οι όποιες αντιστροφές του χρόνου συμβαίνουν ως αναδρομές ή ως προσομοιώσεις. Γεμάτη με προσομοιώσεις είναι και η ιστορία, της οποίας η υφή είναι αναδρομική και σίγουρα μη παγιωμένη. Ο χρόνος, όμως, δια της σκέψεως κι εντός της συνειδήσεως, ανακυκλώνεται, παίρνοντας άναρχη μορφή και συχνότατα λειτουργώντας συνειδησιακά ως μια υπέρ - δομή, που διαρκώς από - δομεί το σήμερα, βάζοντας μέσα του μπόλικο παρελθόν - χαρακτηριστικό παράδειγμα οι καφενειακές πολιτικές συζητήσεις που αν και αφορούν το παρόν, εμπλουτίζονται με παρελθοντικά στοιχεία (γεγονότα, πρόσωπα, αποφάσεις κ.τ.λ.).

Δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με αντιστροφές του χρόνου, αλλά και με αντανακλάσεις χρονικών στιγμών επάνω σε επόμενες... Μιλάμε, φυσικά, για υπερβατικές καταστάσεις υποκειμενικού τύπου. Ναι, υποκειμενικού, γιατί, το κάθε υποκείμενο αντιστρέφει διαφορετικά τον χρόνο, επιλέγοντας προσωπικές - δικές του στιγμές για να ανακαλεί και να αντανακλά στο "τώρα" του. Μιλάμε, δηλαδή, για την ύπαρξη ενός ακόμη είδους χρόνου: του προσωπικού χρόνου, ή του συνειδησιακού χρόνου, μιας και η συνείδηση είναι η δομή που αποθηκεύει τις στιγμές και τις αντανακλά στις σκέψεις, χρησιμοποιώντας τες ως "τώρα" (εντός των στιγμών εφαρμογής).

Επηρεάζει ο προσωπικός χρόνος της κοινωνίες; Τις επηρεάζει διττά: α) Η κάθε κοινωνία έχει τον δικό της "προσωπικό χρόνο", έχει της δικές της στιγμές που συνηθίζει να αντανακλά στο "τώρα" (εθνικές επέτειοι, ιστορικές στιγμές αναρριχήσεων σε εξουσίες, φυσικά συμβάντα κ.τ.λ.): Π.χ.: η αντανάκλαση των γεγονότων της 21/4/1967 στο χρονικό γίγνεσθαι τη ελληνικής κοινωνίας είναι συχνότατη· το ίδιο και η κατάκτηση της εξουσίας από τον Ανδρέα Παπανδρέου και το ΠΑ. ΣΟ. Κ. στις 18/10/1981... κ.ο.κ. . β) Στον επηρεασμό των κοινωνιών από αντανακλάσεις προσωπικών στιγμών μελών τους στο χρονικό γίγνεσθαι των ιδίων των κοινωνιών, οι οποίες στιγμές λειτουργούνε ως τομές: Π.χ. : η στιγμή της αυτοκτονίας του ποιητή Κώστα Καρυωτάκη για την κοινωνία της Πρέβεζας και η στιγμή που ο Σπύρος Λόύης κέρδιζε τον χρυσό μετάλλιο στον Μαραθώνιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896 για την ελληνική κοινωνία κ.τ.λ. ...

Ναι, έχουμε να κάνουμε με ταυτοτικές στιγμές, που καθορίζουν το Είναι προσώπων και κοινωνιών, ακολουθώντας αυτές τις δομές μέχρι τα όρια, μέχρι το τέλος.

Απόστολος Βεργής